Wybór opon rowerowych zawsze nastręcza bólu głowy, ale jest jednocześnie jednym z najważniejszych komponentów, nie tylko ze weględu na komfort poruszania się, ale przede wszystkim na bezpieczeństwo.
Jak prawidłowo dobrać opony rowerowe?
Opony rowerowe to jeden z kluczowych elementów w specyfikacji każdego roweru. Jest to jedyna część, która odpowiada za styk z podłożem. Od ich jakości i stanu zależy nasze bezpieczeństwo, komfort, przyjemność z jazdy a także jaki będziemy mieć poziom kontroli nad rowerem. Od ich bieżnika i szerokości zależy także to jak szybki będzie rower, oraz jakie będą opory toczenia. Należy sobie więc zadać pytanie, jakie opony wybrać? Do tej pory nie powstało jeszcze coś takiego jak uniwersalne opony rowerowe. Takie, które będą dobrze sprawdzały się w terenie nie będą wygodne podczas jazdy po asfalcie i na odwrót. Wyboru opon rowerowych należy dokonywać opierając się na kilku kluczowych elementach.
Rozmiary opon rowerowych
Pierwszą i zarazem najważniejszą rzeczą przy zakupie nowych opon jest ich rozmiar. Opony rowerowe muszą być dopasowane do obręczy roweru pod względem średnicy wewnętrznej i szerokości. Muszą być także dopasowane do ramy i widelca w rowerze, tak aby się tam zmieściły. W Polsce przyjęło się stosowanie rozmiarów podawanych w calach.
W kolarstwie górskim najpopularniejszy rozmiar opon to obecnie 29" potocznie zwany dużym kołem. Na drugim miejscu, często spotykane w rowerach o przeznaczeniu ekstremalnym znajdują się opony 27,5" nazywane także 650b czyli średnie koło. Obecnie popularny niegdyś rozmiar 26" odchodzi do lamusa, stosuje się go w rowerach typu dirt oraz tych przeznaczonych dla dzieci i młodzieży.
W rowerach trekkingowych i miejskich znajdziemy zazwyczaj koła w rozmiarze 28". Ciekawostką jest to, że koło 28" i 29" ma taką samą średnicę obręczy, za dodatkowy cal odpowiada w nim większy balon opony.
Jeżeli chodzi o rowery szosowe oznaczenie jakie spotkamy na oponie to 700c, które odpowiada rozmiarowy 28", zazwyczaj oznaczenie to używane jest przy węższych oponach.
Oprócz w/w najbardziej popularnych wymiarów opon, nie należy zapominać o oponach rowerowych stosowanych w rowerach dziecięcych : 12", 16", 20", 24".
Typy opon rowerowych
Jeżeli wiadomo jaki rozmiar opony rowerowej wybrać, warto zdecydować się na rodzaj bieżnika. Mało kto orientuje się jak ogromny wpływ na styl i komfort jazdy ma odpowiedni dobór bieżnika opony rowerowej. Wielu niedoświadczonych rowerzystów kupuje rower górski z mocno terenowymi oponami, po czym jeździ na nim tylko w mieście nie mając zupełnie pojęcia, jak dużo siły traci podczas jazdy na opory toczenia. Zmiana opony na inną, z gładkim bieżnikiem, diametralnie poprawiła by jakość jazdy.
Opony możemy podzielić na 3 podstawowe typy.
Opony typu slick - Tego typu opony rowerowe są gładkie, prawie nie mają bieżnika. Są również wąskie, a ich szerokość zazwyczaj nie jest większa niż 1,75 cala. Są przeznaczone głównie do jazdy po suchej nawierzchni, bez większych nierówności. Opony rowerowe slick są wąskie i zapewniają minimalne opory toczenia, co wpływa na znaczne zwiększenie prędkości. Są idealne do jazdy po mieście. Stosuje się je głównie w rowerach szosowych.
Opony typu slick zapewniają minimalne opory toczenia
Opony z pełnym bieżnikiem - Takie opony rowerowe zapewniają dobrą trakcję w terenie. W ich przypadku bieżnik jest relatywnie agresywny i wżera się w podłoże, dając duże tarcie, co przekłada się na zachowanie idealnej kontroli w zakrętach, podczas podjazdów i hamowania. Opony te szybko zużywają się na asfalcie oraz mają duże opory toczenia. Zazwyczaj ich grubość przekracza 2 cale.
Opony z pełnym bieżnikiem zapewniają trakcję w każdym terenie
Opony typu semislick - to opony rowerowe, które łącza w sobie zalety obu wyżej wymienionych rodzajów opon rowerowych. Są praktycznie gładkie na środku, dzięki czemu zapewniają minimalne opory toczenia. Z kolei agresywny bieżnik na bokach opon powoduje, że takie semislicki są zdecydowanie bardziej przewidywalne od swoich gładkich odpowiedników. Są stworzone dla tych, którzy którzy często jeżdżą po lasach i wiejskich drogach, ale z drugiej strony chcą zachować dobrą trakcję i komfort na asfalcie. Tego typu opona rowerowa nie zapewni takiej szybkości jak pełny slick ani takiej przyczepności jak opona terenowa. Zaleca się je przede wszystkim dla użytkowników rowerów górskich oraz trekkingowych, którzy przez większość czasu jeżdżą po asfalcie, ale chcą tez dobrze się czuć w lekkim terenie.
Opony typu semislick łączą w sobie zalety obu rodzajów opon. Zapewniają minimalne opory toczenia na szosie i odpowiednią trakcję w terenie
Konstrukcja opon rowerowych
Większość opon rowerowych, szczególnie w tańszych modelach, to tak zwane opony drutowe. Podstawą ich budowy jest drut umieszczony na tzw. rancie opony. Stabilizuje on ogumienie na obręczy. Wadą stalowego drutu jest ryzyko odkształcenia lub skorodowania w przypadku przebicia lub przetarcia wierzchniej warstwy opony. Opony drutowe są cięższe od opon pozostałych odmian. Różnica w wadze może dochodzić nawet do 150 g.
Droższe, bardziej profesjonalne opony rowerowe to tzw. opony zwijane, zwane często oponami kevlarowymi. W większości przypadków są wykonane z lepszej jakości materiałów. Zamiast grubego i ciężkiego drutu stosuje się kevlarowe włókna, który stabilizują oponę po napompowaniu. Opony te nie maja stałego okrągłego kształtu, są znacznie lżejsze, bardziej miękkie, dzięki czemu dają większy komfort użytkowania. Taką oponę możemy zwinąć i schować do kieszeni plecaka na przykład jako zapas na dłuższy wyjazd. Zwijane opony rowerowe stosuje się również w systemach tubeless, łatwiej wskakują w rant i są prostsze w uszczelnieniu.
Czym jest TPI?
TPI to z angielskiego skrót od "Threads per inch", czyli ilość wiązek na cal kwadratowy. Im liczba TPI wyższa, tym większa odporność opony na wysokie ciśnienia i przebijanie ostrymi przedmiotami. Wyższe TPI daje lepsze dopasowywanie się opony do podłoża, oferuje gładszą i spokojniejszą jazdę. Taka opona rowerowa jest bardzo miękka, co pozwala na zachowanie niskich oporów toczenia. Dostosowuje się do drobnych nierówności terenu. Wyższe TPI powoduje, iż opona staje się szybsza.
Na drugim biegunie są amatorskie opony o niskim TPI, które mają rzadszy oplot.
Należy jednak pamiętać, że rzadszy oplot, nie sprawia, że opona jest słabsza, ale mniej komfortowa. Jeśli oplot jest rzadszy, to każda z wiązek jest grubsza. Jeśli oplot jest ciaśniejszy, to nitki ją tworzące siłą rzeczy muszą być cieńsze i słabsze.
Mieszanka gumy zastosowana w oponach rowerowych - jakie ma znaczenie?
Wybierając oponę rowerową, równie ważne jak bieżnik jest to z jakiej mieszanki gumy została ona wykonana. Każdy producent posiada swoje oznaczenia mieszanek, przykładowo: Continental - Black Chili, Schwalbe - Addix, Maxxis - Maxx Terra itd. Wybór mieszanek na rynku jest ogromny, więc przy wyborze ogumienia od danego producenta, trzeba dokładnie dowiedzieć się jaka opona będzie dla nas najbardziej odpowiednia. Założyć można, że opony o miękkiej mieszance posiadają najlepsze właściwości trakcyjne, przy jednocześnie najszybszym zużywaniu się. Takie ogumienie polecane będzie dla kolarzy zawodowych, lub rowerzystów ceniących sobie bezpieczeństwo kosztem wytrzymałości. Dla użytkowników sporadycznych odpowiednie będą opony rowerowe zbudowane w oparciu o mieszanki twardsze, wytrzymają one dłużej i zazwyczaj też będą tańsze.
Czołowi producenci opon rowerowych
Obecnie na rynku opon rowerowych znaleźć możemy bardzo dużo marek. Jeżeli mowa o człowych, najpopularniejszych producentach wyróżnić można: Continental, Maxxis, Schwalbe, Vittoria, Giant, Bontrager, WTB, Panaracer i wiele, wiele innych. Opony rowerowe Maxxis są legendarne jeżeli chodzi o MTB, a zwłaszcza o odmiany takie jak enduro czy downhill. Producent ten posiada w swojej ofercie bardzo dużo typów bieżników oraz mieszanek przeznaczonych do ostrej górskiej jazdy. Opony rowerowe Continental produkowane są na terenie Niemiec, co może mieć duże znaczenie dla osób ceniących sobie jakość. Vittoria to marka opon i szytek rowerowych znana głownie z wyścigów szosowych, choć posiada w swojej ofercie także opony mtb. Opony rowerowe Giant, cechuje bardzo dobra jakość wykonania oraz przystępne ceny.
Niezależnie od tego jakiego producenta opon wybierzemy, musimy mieć na uwadze, że w ofercie każdej wymienionej wyżej marki możemy tafić na opony budżetowe oraz takie najwyższej jakości. Świadczyć o tym będzie cena, oraz indywidualne dla każdego producenta oznaczenie. Warto o tym pamiętać, by nie wyrabiać sobie opinii na temat danych opon przez pryzmat najtańszych, ekonomicznych modeli.
